PRZEPROWADZENIE OBSERWACJI
Już w trakcie przeprowadzania obserwacji, eksperymentów, krytyki źródeł lub jakichś innych czynności badawczych uczony orientuje się intuicyjnie, co jest w danej sprawie prawdą. Zdaje się po prostu widzieć, czy jego założenia są trafne, czy hipoteza „wychodzi”, czy nie, jaka jest tendencja kierunkowa zjawiska badanego itp. I z grubsza rzecz biorąc, jest to za jednym zamachem gromadzenie materiału oraz jego opracowywanie. Ale w nauce chodzi o dokładność. Często zdarza się, że pierwsze, intuicyjne opracowania w trakcie zdobywania spostrzeżeń są fałszywe lub niedokładne. Bywa i tak, że „surowy” materiał spostrzeżeń naukowych „nic nie mówi”. Zdarza się to często w badaniach o pokroju statystycznym, w któfym dopiero staranne opracowanie pozwala na wyłuskanie faktów naukowych. Z tych przeto względów, razem wziętych, badacz nie poprzestaje i nie może poprzestać na intuicyjnym lub częściowym opracowywaniu materiału naukowego. Musi go opracować metodycznie w działaniu specyficznym i w sposób właściwy dla każdej nauki z osobna.